Bu gün Beynəlxalq Anti-Zorakılıq günü - əfsanəvi mübariz Mahatma Qandinin doğum günüdür
Tarix: 02-10-2017 | Saat: 11:37
Bölmə:M / Karusel / Gündəm | çapa göndər
Bu gün əfsanəvi Hindistan mübarizi, zorakılığın qəti əleyhidarı olmuş və heç bir zorakılığa yol vermədən Hindistanı müstəqilliyə aparmış Mahatma Qandinin doğum günüdür. Bu gün həm də BMT Baş Assambleyasının 15 iyun 2007-ci il tarixli qərarı ilə Beynəlxalq Anti-Zorakılıq günü elan edilib.
Mohandas Qandi Hindistanda Britaniya müstəmləkəçiliyinə qarşı aparılan qeyri-zorakı müqavimət hərəkatının ideoloqu olmuşdur. Bu qeyri-zorakı müqavimət hərəkatı isə nəticədə, yəni 1947-ci ildə, Hindistanın Britaniya İmperiyasının müstəmləkəçiliyindən azad olmağına gətirib çıxarmışdır.
Mahatma Qandi müasir pasifizmin müqəddəs simalarından birinə çevrilmişdir. Belə ki, onu Romen Rollan, Albert Eynşteyn (Albert Einstein), Martin Lüter Kinq (Martin Luther King), Nelson Mandela (Nelson Mandela), Con Lennon (John Lennon) və digərləri kimi tanınmış simalar özlərinə bir təqlid nümunəsi kimi seçmişlər. Qandinin anadan olduğu günü – oktyabr ayının 2-ni isə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş Assambleyası Beynəlxalq Qeyri-zorakılıq Günü elan etmişdir.
Bundan da başqa, Mahatma Qandi hind dövlətçiliyinin simvollarından biri sayılır. Və bu da təsadüfi deyildir. Belə ki, çox uzun müddət ərzində bu ölkəni Qandinin qohumları və nəslinin nümayəndələri idarə etmişlər, onun portreti hind pul əskinasları bəzəyir, Qandinin anadan olduğu gün Hindistanın milli bayramıdır və ölkədə Qandi adına dövlət mükafatı da vardır.
Lakin, real Mahatma Qandi özünün stereotip obrazından bir qədər fərqlənir. Məsələn, «Qandi və Hindistan» («Gandhi and India: A Century in Focus») adlı kitabın müəllifi Canni Sofri (Gianni Sofri) kimi bəzi tarixçilər iddia edirlər ki, əgər Qandi olmasaydı, Hindistan öz müstəqilliyini çox-çox əvvəl əldə edə bilərdi. Məxsusən, məsələ burasındadır ki, Mahatma ölkənin müstəqilliyi ugrunda mübarizə hərəkatının yaradıcısı deyildi – o, yalnız bu hərəkatın liderlərindən biri idi. Səciyyəvidir ki, onun partiyası olan Hindistan Milli Konqresi 1885-ci ildə, yəni onun gələcək liderinin cəmi 16 yaşı olanda yaradılmışdı. Qandinin ardıcılları isə daha möhtəşəm və fəal hərəkatın yalnız o qədər də böyük olmayan bir hissəsini təşkil edirdilər. Hindistanda Mahatma Qandinin nüfuzu çox uzun müddət ərzində şübhələrə məruz qalmışdır. Belə ki, bir sıra hallarda Qandi çoxdan müəyyən edilmiş etiraz aksiyalarını keçirməkdən imtina edirdi. Belə ki, onun fikrincə belə tədbirlər müstəmləkəçi hakimiyyətlə qarşıdurmanı artıra bilərdi. Və yaxud, Qandi Günəş altında olan bütün dinlərin bərabərliyini bəyan edirdi, lakin buna baxmayaraq, açıq-aşkar şəkildə müsəlmanlara etibar etmirdi. Bu isə müstəqillik uğrunda hərəkatı zəiflətmiş və gələcəkdə yaşanacaq bir çox problemlərə gətirib çıxarmışdı.
Bütün bunlardan da başqa, Qandinin həmişə və ardıcıl şəkildə müharibələrə və zorakılığa qarşı çıxış etməsi barədə olan təsəvvürlər də həmçinin həqiqətə uyğun deyildir. Məsələn, «Zorakılıqla fəth: Qandinin anlayışında münaqişənin fəlsəfəsi» («Conquest of Violence: The Gandhian Philosophy of Conflict») kitabında Coan Bonduran (Joan Bondurant) aşağıdakı faktları göstərmişdir. Məsələn, Mahatma Qandi 1899-cu ildə burlarla (müasir Cənubi Afrika Respublikasının (CAR) ağdərili sakinləri. Burlar XIX əsrin sonlarında öz respublikalarını yaratmışdılar) müharibəyə başlamış Britaniya İmperiyasını qınamamışdı. Bu o zaman baş vermişdi ki, Britaniyanın apardığı bu müharibəni dünyanın demək olar ki, bütün humanistləri və bir çox dövlətləri pisləyirdilər. Lakin, Qandi nəinki sadəcə olaraq bu mühəribəyə dəstək vermişdi, o eyni zamanda Britaniya qoşunlarına aktiv şəkildə kömək etmişdi (belə ki, Mahatma Britaniya qoşunlarının sanitar dəstəsinin yaradılmasında iştirak etmişdi). 1914-cü ildə, Birinci Dünya Müharibəsi başlandıqdan sonra, Mahatma Qandi müvəqqəti olaraq etiraz aksiyalarının keçirilməsindən imtina etmişdi və öz pasifizminə baxmayaraq, Böyük Britaniyanın hərbi cəhdlərini dəstəkləməyə çağırmışdı. Elə 1939-cu ildə də, yəni İkinci Dünya Müharibəsi başlananda da Qandi hindistanlıları Britaniya ordusunda xidmət etməyə çağıraraq analoji şəkildə hərəkət etmişdi.
Xəbəri paylaş
6628 dəfə oxunub.
Digər xəbərlər
Tarix: 02-10-2017 | Saat: 11:37
Bölmə:M / Karusel / Gündəm | çapa göndər
Bu gün əfsanəvi Hindistan mübarizi, zorakılığın qəti əleyhidarı olmuş və heç bir zorakılığa yol vermədən Hindistanı müstəqilliyə aparmış Mahatma Qandinin doğum günüdür. Bu gün həm də BMT Baş Assambleyasının 15 iyun 2007-ci il tarixli qərarı ilə Beynəlxalq Anti-Zorakılıq günü elan edilib.
Mohandas Qandi Hindistanda Britaniya müstəmləkəçiliyinə qarşı aparılan qeyri-zorakı müqavimət hərəkatının ideoloqu olmuşdur. Bu qeyri-zorakı müqavimət hərəkatı isə nəticədə, yəni 1947-ci ildə, Hindistanın Britaniya İmperiyasının müstəmləkəçiliyindən azad olmağına gətirib çıxarmışdır.
Mahatma Qandi müasir pasifizmin müqəddəs simalarından birinə çevrilmişdir. Belə ki, onu Romen Rollan, Albert Eynşteyn (Albert Einstein), Martin Lüter Kinq (Martin Luther King), Nelson Mandela (Nelson Mandela), Con Lennon (John Lennon) və digərləri kimi tanınmış simalar özlərinə bir təqlid nümunəsi kimi seçmişlər. Qandinin anadan olduğu günü – oktyabr ayının 2-ni isə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş Assambleyası Beynəlxalq Qeyri-zorakılıq Günü elan etmişdir.
Bundan da başqa, Mahatma Qandi hind dövlətçiliyinin simvollarından biri sayılır. Və bu da təsadüfi deyildir. Belə ki, çox uzun müddət ərzində bu ölkəni Qandinin qohumları və nəslinin nümayəndələri idarə etmişlər, onun portreti hind pul əskinasları bəzəyir, Qandinin anadan olduğu gün Hindistanın milli bayramıdır və ölkədə Qandi adına dövlət mükafatı da vardır.
Lakin, real Mahatma Qandi özünün stereotip obrazından bir qədər fərqlənir. Məsələn, «Qandi və Hindistan» («Gandhi and India: A Century in Focus») adlı kitabın müəllifi Canni Sofri (Gianni Sofri) kimi bəzi tarixçilər iddia edirlər ki, əgər Qandi olmasaydı, Hindistan öz müstəqilliyini çox-çox əvvəl əldə edə bilərdi. Məxsusən, məsələ burasındadır ki, Mahatma ölkənin müstəqilliyi ugrunda mübarizə hərəkatının yaradıcısı deyildi – o, yalnız bu hərəkatın liderlərindən biri idi. Səciyyəvidir ki, onun partiyası olan Hindistan Milli Konqresi 1885-ci ildə, yəni onun gələcək liderinin cəmi 16 yaşı olanda yaradılmışdı. Qandinin ardıcılları isə daha möhtəşəm və fəal hərəkatın yalnız o qədər də böyük olmayan bir hissəsini təşkil edirdilər. Hindistanda Mahatma Qandinin nüfuzu çox uzun müddət ərzində şübhələrə məruz qalmışdır. Belə ki, bir sıra hallarda Qandi çoxdan müəyyən edilmiş etiraz aksiyalarını keçirməkdən imtina edirdi. Belə ki, onun fikrincə belə tədbirlər müstəmləkəçi hakimiyyətlə qarşıdurmanı artıra bilərdi. Və yaxud, Qandi Günəş altında olan bütün dinlərin bərabərliyini bəyan edirdi, lakin buna baxmayaraq, açıq-aşkar şəkildə müsəlmanlara etibar etmirdi. Bu isə müstəqillik uğrunda hərəkatı zəiflətmiş və gələcəkdə yaşanacaq bir çox problemlərə gətirib çıxarmışdı.
Bütün bunlardan da başqa, Qandinin həmişə və ardıcıl şəkildə müharibələrə və zorakılığa qarşı çıxış etməsi barədə olan təsəvvürlər də həmçinin həqiqətə uyğun deyildir. Məsələn, «Zorakılıqla fəth: Qandinin anlayışında münaqişənin fəlsəfəsi» («Conquest of Violence: The Gandhian Philosophy of Conflict») kitabında Coan Bonduran (Joan Bondurant) aşağıdakı faktları göstərmişdir. Məsələn, Mahatma Qandi 1899-cu ildə burlarla (müasir Cənubi Afrika Respublikasının (CAR) ağdərili sakinləri. Burlar XIX əsrin sonlarında öz respublikalarını yaratmışdılar) müharibəyə başlamış Britaniya İmperiyasını qınamamışdı. Bu o zaman baş vermişdi ki, Britaniyanın apardığı bu müharibəni dünyanın demək olar ki, bütün humanistləri və bir çox dövlətləri pisləyirdilər. Lakin, Qandi nəinki sadəcə olaraq bu mühəribəyə dəstək vermişdi, o eyni zamanda Britaniya qoşunlarına aktiv şəkildə kömək etmişdi (belə ki, Mahatma Britaniya qoşunlarının sanitar dəstəsinin yaradılmasında iştirak etmişdi). 1914-cü ildə, Birinci Dünya Müharibəsi başlandıqdan sonra, Mahatma Qandi müvəqqəti olaraq etiraz aksiyalarının keçirilməsindən imtina etmişdi və öz pasifizminə baxmayaraq, Böyük Britaniyanın hərbi cəhdlərini dəstəkləməyə çağırmışdı. Elə 1939-cu ildə də, yəni İkinci Dünya Müharibəsi başlananda da Qandi hindistanlıları Britaniya ordusunda xidmət etməyə çağıraraq analoji şəkildə hərəkət etmişdi.
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
20-10-2022, 10:08
Hava ilə bağlı əhaliyə XƏBƏRDARLIQ: Güclü külək, leysan, qar
22-01-2016, 16:49
Gəlinini güllələyən 78 yaşlı Qusar sakini 18 il cəza aldı - FOTO
25-03-2015, 14:10
Cazibədar teleaparıcıdan yeni - FOTOSESSİYA
24-03-2015, 19:22
“Allah səni öldürsün” Türkiyə televiziyasında - VİDEO
9-06-2017, 13:57
Bu küçədə insan öldü, yoxsa insanlıq? - VİDEO - FOTO
22-08-2015, 16:28
Azərbaycanda insan ayağı dəyməyən yerdə 7 şəlalə tapıldı
17-06-2016, 17:09
51 ABŞ diplomatından Əsədi məhv etmək çağırışı
24-06-2019, 13:17
Şad xəbər - İşığa qoyulan limit artırılır
4-02-2019, 10:46
Azərbaycanda boşananların sayı durmadan artır
22-09-2015, 15:45
Aparıcı Günel 2 aylıq körpəsi ilə – FOTO
02-04-2024
09-01-2024
28-12-2023
27-12-2023
26-12-2023
25-12-2023
07-12-2023
04-12-2023
01-12-2023
29-11-2023
27-11-2023
26-11-2023
24-11-2023
21-11-2023
___
