Naxçıvan Muxtar Respublikası
9 - 14°
- 5 - 10°
Qazax, Gəncə, Goranboy, Tər-Tər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl
9 - 14°
0 - 5°
Mərkəzi-Aran
9 - 4
0 - 5
Masallı, Yardımlı, Lerik, Lənkəran, Astara
7-11°
0-3°
Bakıda və Abşeron yarımadasında
8-10°
2-4°
Islamda qadın
Tarix: 28-03-2015 | Saat: 16:06
Bölmə:Karusel / Qadınlar / M2 / İbadət | çapa göndər

Islamda qadın
"Birinə bir qız uşağı müjdələnirsə, kədərindən üzü qapqara qaralar..." (Nəhl, 16/58)

Bu ayədə Allah (c.c) Cahiliyyət insanının qadına baxışını izah edər. Halbuki, "Allah dilədiyinə qız, dilədiyinə kişi, istədiyinə ikisini birdən verər, dilədiyini də sonsuz edər." (Şura, 42/49). Qadın da eynilə kişi kimi doğular, kişi kimi insan balasıdır. Şəfqətdə aralarını ayırırlarsa, ana ata məsul olarlar. Peyğəmbərimiz (s.ə.s.)'in vəsiyyətini güdməmiş olaraq, şəfaətdən məhrumiyyəti haqq edərlər. Cahiliyyət duyğularının insanlarda zaman-zaman dəyişdiyini bildiyi üçün, Əfəndimiz (s.ə.s.) qız uşaqlarının təhsilini xüsusilə vurğulayır və "üç, iki, hətta bir qız uşağını, haqqlarını qoruyaraq yetişdirən atanın, Cənnətdə onunla birlikdə olacağını" (Ibn Macə, ədəb3) eşitdirər. Uşağın qız doğulmasında da kişidə olduğu kimi, "şükür" olaraq "Akika" qurbanı kəsilər. Adı gözəl verilir, zəruri təhsili etdirilir. Lazımlı cinsi məlumatları anadan alır. Quranda və Sünnədə elmə təşviq edən heç bir nəs, qadınları bundan ayırmaz. Əksinə, laqeydliyə uğrayacaqlarını bildiyi üçün, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) xüsusilə qadın təhsilini tövsiyə etmiş, hüquqlarının qorunmasını əmr etmişdir. Onun dövründə "müctəhid" olan qadınlar yetişmişdir. (Məsələn, Rəsulullahla (s.ə.s.) 'ın zövcələri Aişə anamız bunlardan biridir.) Qadın, heç bir mövzuda kişidən ayrı tutulmadan böyüdülmüş və yetişdirilmiş, sıra evlənməsinə gəlmişdir. Kürəkən namizədini görməsi bir haqqı və eyni zamanda bir sünnədir. Bəyənməzsə rədd edər, vəlilərin və kürəkən namizədinin israrı heç bir şeyi dəyişdirməz. Evlənərkən ağırlığını qoyar, kürəkən namizədindən istədiyi qədər "mihir" alır. Mihir onun Allah tərəfindən təyin olunmuş ən təbii haqqı və həyat zəmanətidir. Harcama sahəsi, qanuni çərçivədə tamamilə öz iradəsinə bağlıdır. Mehrini, ya da varsa digər mal varlığını, xeyir yolunda xərcləyə kimi ticari müəssisələrdə istifadə edə bilər, şirkətlər qurar, şirkətlərə hissə sənədləriylə ortaq olar, qazanar və qazandığını da istədiyi yerdə xərcləyər. Çünki öz ictimai təhlükəsizliyi, ərə getməklə zəmanət altına alınmışdır. Ev üçün və özü üçün lazımlı bütün zəruri xərclər kişinin öhdəliyindədir. Kişi paltarını və ya bəzək əşyalarını öz qazancınla al deyə bilməz. Öz varlığı ölçüsündə qadının nəfəqəsini təmin etmək məcburiyyətindədir. Saxlamayacaqsa evlənə bilməz. Evləndikdən sonra saxlamazsa qadının boşanma tələbi müsbət nəticələnir.Əri onu təhqir edə bilməz, onun həyat yoldaşı olduğunu unutmamaq məcburiyyətindədir, sıxılıb evində tək buraxa bilməz. Kişinin ən xeyirlisi, qadına ən yaxşı davranandır.
Evdə xanımıyla zarafatlaşmanın, əylənmək və onu əyləndirmək ərin vəzifələrindən biridir. Qadının haqq-hüququnu tanımayıb üsyan etməsi xaricində, sudan bəhanələrlə kişi arvadını döyə bilməz. Xəstəlik qısqanclığında qaynaqlanan şübhəsindən ötrü, arvadını ani basqınlarla narahat edə bilməz. Peyğəmbərimiz (s.a.s) bir hədisində ailəsindən uzun zaman ayrı qalan birinin, xəbər vermədən gecə qəflətən evə gəlməsini qadağan etmişdir. Ərin arvadını cinsi istiqamətdən təmin vəzifəsi də vardır. Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) arvadını düşünmədən, işini bitirərək dərhal enən insanları xoruza, yəni heyvana bənzətmiş və sevişib oxşama olmadan cinsi əlaqəyə keçilməməsini tövsiyə etmişdir. Çünki kişi baxmaqla dərhal təhrik ola bilər, amma qadın cinsi əlaqəyə ancaq uzun bir oxşama dövründən sonra hazır hala gəlir. Yaxşı bir kişi, arvadını bu işə hazırlamağı bacara bilən və öz doyduğu kimi onu da doyura bilən kişidir. Cinsi əlaqədə yalnız özünü düşünən kişilər, qarşısındakına zülm etdiklərini və işgəncə edərək zövq aldıqlarını unutmamalıdırlar. Evləndikdən sonra bir il içərisində heç cinsi əlaqə edə bilməyən kişidən qadının ayrılma haqqı vardır. Qadın "nağd mehrini" almadan özünü kişiyə təslim etməyə bilər. Qadının alimenti kimi, müalicəsi və dərman xərcləri da ərə aiddir. Qadın çörək edə bilməyən biridirsə, kişi hazır çörək almaq məcburiyyətindədir. Bəzənməsini istəyirsə, bəzək əşyaları və qoxu xərci kişiyə aiddir. İldə yazlıq və qışlıq olmaq üzrə iki kostyum kişiyə aiddir. Anlaşılmazlıq söz mövzusu olsa, paltarın xüsusiyyətləri ölçülərlə təsbit edilər. Qadın, əri səfərə çıxarkən, gəlmədiyi günlər üçün nəfəqəsınə ondan zamin ala bilər. Adətli günlərində ərindən ayrı yatmaq istəsə, ayrı yataq istəmək haqqıdır. Vəziyyətinə görə qadın ərindən xidmətçi istəyə bilər. Xidmətçinin ödənişi ərinə aiddir. Ənənəyə görə qadınların etməməsi ayıblanan ev işləri xaricində qadın, heç bir iş etmək məcburiyyətində deyil. Ehtiyac duyarsa əriylə aylıq aliment miqdarında razılaşarlar. Çatmadığını anlarsa artırmasını istər, arvad qəbul etməzsə məhkəməyə müraciət edə bilər. Qadın, ərin yaxınlarını istəmədiyi təqdirdə, əri onu müstəqil bir evdə oturtmaq məcburiyyətindədir. Buna səbəb olaraq, əriylə oynaşmaq və faydalanmaq arzusuna, onların olmasının mane olacağı göstərilmişdir. Hətta cinsi əlaqəni bilməyəcək qədər kiçik olan uşağı xaricindəkilər üçün də eyni səbəblə ayrı otaqlar istəmək, qadının haqqıdır. Qadının, həftədə bir dəfə ana-atasını ziyarət etmək hüququ vardır, kişi buna mane ola bilməz. Kişinin hüquqlarına bir zərər veməyən qanuni işlərdə, qadının qanuni çərçivədə çalışmaq haqqıdır. Adət və ənənədən asılı olaraq, hamama getmək istədiyi təqdirdə, hamam pulunu kişi verər, ancaq hamamda övrət yerlərinin açılmamasına riayət edilmədiyi bilinərsə, qadın hamama göndərilmir. "Ric'î" (dönülə) ya da "Bain" təlaqla boşanan arvadının hər cür nəfəqəsini kişi verər. Bir seçki söz mövzusu olduğunda qadının seçmə hüququnun olduğunu bir çox Islam alimləri söyləmişlər. Çünki onların belə bir hüququnun olmadığına dair heç bir dəlil yoxdur. Qaldı ki seçmə, "beyət"dən ibarətdir. Halbuki, Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) qadınlardan da beyət almışdır. (Mumtəhənə, 60/12 ayəsi və təfsirləri.) Hz. Ömər (r.a)'dən sonra seçiləcək xəlifə üçün evlənməmiş gənc qızlar daxil olmaqla, hər kəsdən fikir alınmışdır. Nəhayət, qadın öldüyündə kəfəni də ərinə aiddir. Göründüyü kimi qadın dolanışıq mövzusunda heç bir dərdi və narahatlığı olmayan, yəni ala bildiyinə ictimai təhlükəsizliyi olan bir insandır. Və bütün bunlar bir anlaşılmazlıq söz mövzusu olduğunda məhkəmə qərarı ilə təyin olunacaq olan qanuni hüquqlarıdır. Yoxsa İslamda ər-arvad bir-birindən davamlı haqq qoparmaq üçün mübahisə dayanan iki düşmən qütb deyildirlər. Bir-birlərini tamamlayan, bir-birlərinə kömək edən, dəstək olan, dinclik və mənəvi qaynağı meydana gətirən, bir bütünün iki yarım hissələridir. Eynilə Peyğəmbərimiz (s.ə.s.)'in ev işlərinə kömək etməsi, Hz. Əli (r.a) ilə həyat yoldaşı Fatimə (r.anh) arasında əmək bölgüsü etməsi kimi...


Xəbəri paylaş

1 0728 dəfə oxunub.

Digər xəbərlər
bütün xəbərlər
____ Instagram ___